Założenie aparatu ortodontycznego to ważny krok na drodze do zdrowego i pięknego uśmiechu. Wiele osób decyduje się na leczenie ortodontyczne głównie ze względów estetycznych. Jednakże warto pamiętać, że prawidłowe ustawienie zębów ma również ogromne znaczenie dla zdrowia jamy ustnej. Jednak noszenie aparatu to także nowe obowiązki i wyzwania przede wszystkim te związane z codzienną higieną. Sprawdź nasz artykuł i dowiedz się więcej.

Codzienna rutyna wymaga zmiany

Pojawienie się aparatu na zębach oznacza, że codzienne mycie zębów przestaje być rutynową czynnością i zamienia się w bardziej uważny, wieloetapowy rytuał. Resztki jedzenia mają tendencję do zatrzymywania się między zamkami i drutami. Sprzyja to namnażaniu się bakterii. Niewłaściwa higiena może prowadzić do powstawania próchnicy, stanów zapalnych dziąseł, przebarwień szkliwa, a nawet odwapnień.

To właśnie dlatego tak ważne jest, by dbałość o czystość jamy ustnej weszła na nowy, wyższy poziom. Dobrze dobrane narzędzia i odpowiednia technika szczotkowania mogą znacznie zmniejszyć ryzyko powikłań w trakcie leczenia ortodontycznego.

Szczoteczka to za mało

Choć klasyczna szczoteczka do zębów nadal pełni ważną rolę, to nie wystarcza, by skutecznie oczyścić zęby nosząc aparat ortodontyczny. Warto postawić na szczoteczkę o małej główce i miękkim włosiu, która umożliwia dokładne dotarcie do trudno dostępnych miejsc. Pomocne okazują się również specjalne szczoteczki ortodontyczne o wyprofilowanym kształcie.

Nieodzownym elementem codziennej pielęgnacji stają się szczoteczki jednopęczkowe oraz szczoteczki międzyzębowe. Pozwalają one oczyścić przestrzenie niedostępne dla tradycyjnych modeli. Dzięki nim możliwe jest usunięcie płytki nazębnej z okolic przydziąsłowych oraz z rejonów wokół elementów aparatu.

Nić dentystyczna – nie rezygnuj, tylko przystosuj

Jednym z największych wyzwań staje się korzystanie z nici dentystycznej. Tradycyjna nić może być trudna do użycia przy stałym aparacie, jednak na rynku dostępne są specjalne nici ortodontyczne, które posiadają usztywnioną końcówkę, ułatwiającą przeciąganie jej pod łukiem aparatu. Alternatywą może być również irygator dentystyczny, który dzięki sile wody skutecznie wypłukuje resztki jedzenia i bakterie z przestrzeni międzyzębowych. Regularne nitkowanie jest bardzo ważne dla zachowania zdrowia dziąseł. Pomaga zapobiegać stanom zapalnym i krwawieniom, które mogą się nasilić przy niewłaściwej higienie.

Pasta i płyn do płukania – co wybierać?

Pasta do zębów stosowana przez osoby noszące aparat ortodontyczny powinna zawierać fluor, który wzmacnia szkliwo i chroni przed próchnicą. Istotne jest jednak, aby nie była zbyt agresywna. Zbyt wysoka zawartość substancji ściernych może prowadzić do uszkodzeń szkliwa, zwłaszcza jeśli już pojawiają się pierwsze oznaki demineralizacji.

Dobrze dobrany płyn do płukania ust wspiera walkę z bakteriami, dociera do miejsc niedostępnych dla szczoteczki, odświeża oddech i łagodzi stany zapalne. Osoby z aparatem powinny sięgać po preparaty bez alkoholu, które nie podrażniają śluzówki.

Czego unikać podczas leczenia ortodontycznego?

Noszenie aparatu wiąże się również z koniecznością zmiany nawyków żywieniowych. Lepkie, twarde i ciągnące się produkty mogą nie tylko utrudniać utrzymanie higieny, ale także prowadzić do uszkodzeń aparatu. Czekolada z karmelem, guma do żucia czy orzechy mogą wydawać się niewinne, ale w praktyce stanowią zagrożenie zarówno dla sprzętu, jak i zdrowia jamy ustnej.

Co równie istotne, należy unikać częstego podjadania między posiłkami. Ciągły kontakt z cukrami prostymi zwiększa ryzyko próchnicy, zwłaszcza przy ograniczonych możliwościach szybkiego oczyszczenia zębów po jedzeniu.

Higiena poza domem – jak sobie radzić?

Osoba nosząca aparat w każdej sytuacji powinna być przygotowana na możliwość oczyszczenia jamy ustnej. Przydatnym rozwiązaniem jest zestaw ortodontyczny „do torebki”, czyli niewielka kosmetyczka zawierająca szczoteczkę, pastę, nici i lusterko. Dzięki temu możliwe staje się szybkie oczyszczenie zębów po posiłku, niezależnie od miejsca.

Warto również mieć przy sobie gumy do żucia z ksylitolem, które stymulują wydzielanie śliny i pomagają zneutralizować kwasy wytwarzane przez bakterie po jedzeniu  (należy je stosować ostrożnie i najlepiej po konsultacji z ortodontą).

Wizyta kontrolna to nie tylko regulacja

Choć wizyty u ortodonty kojarzą się głównie z regulacją aparatu, to pełnią także istotną funkcję profilaktyczną. Podczas regularnych kontroli specjalista może ocenić stan higieny jamy ustnej, w razie potrzeby przeprowadzić instruktaż lub zalecić konsultację z dentystą czy higienistką stomatologiczną. Nie należy ich pomijać ani przekładać, każda wizyta to nie tylko krok do prostych zębów, ale również szansa na uniknięcie powikłań.

Zdrowie i estetyka w jednym

Noszenie aparatu ortodontycznego wymaga więcej uwagi, cierpliwości i troski o higienę niż codzienna rutyna bez niego. Jednak efekty  zarówno estetyczne, jak i zdrowotne są warte tego wysiłku. Dokładna higiena jamy ustnej w trakcie leczenia ortodontycznego to inwestycja, która zaprocentuje pięknym uśmiechem i zdrowymi zębami na lata.