Diagnostyka jest podstawą leczenia TMD. Dokładne badanie palpacyjne zewnątrz i wewnątrzustne mięśni głowy i szyi, stawów, błony śluzowej, języka jest tylko wstępem. Bardzo ważna jest rozmowa z pacjentem, jego odczucia, obawy i oczekiwania. dlaczego zgłosił się na leczenie. Niekiedy dopiero po dłuższej rozmowie pacjent podzieli się informacjami, które mogą naprowadzić na istotne przyczyny problemu.
Po zakończonym wywiadzie przystępujemy do zasadniczego badania diagnostycznego, które różni się znacznie od tego, z jakim mamy do czynienia podczas standardowej wizyty stomatologicznej. Ocenie podlegają najważniejsze funkcje zwarciowe:
– ruchy otwarcia i zamknięcia żuchwy
– ruchy ekscentryczne żuchwy
– osiowe obciążenie zębów
– wielkość szpary spoczynkowej
Zwracamy uwagę na odgłosy ze strony stawu, takie jak trzaski, trzeszczenia, ograniczenia ruchów żuchwy, zmiany w stawach, bolesność mięśni. Po uzyskaniu szeregu informacji z diagnostycznego badania pacjenta oraz protokołu postępowania klinicznego lekarz przedstawia szczegółowy plan leczenia.
LECZENIE Z ZASTOSOWANIEM SZYN OKLUZYJNYCH
Szyna okluzyjna jest to ruchomy aparat wykonany z twardego tworzywa, dopasowany do powierzchni żujących i siecznych zębów jednego łuku, zwykle górnego. Dzięki temu możemy ustalić precyzyjne kontakty zwarciowe z zębami łuku przeciwstawnego.
Zalety stosowania szyn okluzyjnych:
– tymczasowa poprawa stosunków czynnościowych w układzie narządu żucia
– głowy żuchwy przyjmują pozycję najbardziej stabilną
– ochrona zębów przed nadmiernymi siłami
RODZAJE SZYN
Po ustaleniu głównego czynnika etiologicznego odpowiedzialnego za zaburzenia w stawach skroniowo-żuchwowych, można dopasować szynę, która ma wpływ najbardziej skuteczny na dane schorzenie.
I. SZYNA STABILIZUJĄCA
Zapewnia stosunki zwarciowe uważane za najbardziej optymalne, czyli stabilne. Wykonuje się ją z twardego tworzywa akrylanowego, najczęściej na zęby szczęki.
Ma zastosowanie w leczeniu:
– bólu mięśniu
– bruksizmu
– nadmiernych ruchów parafunkcjonalnych (ściskanie, zaciskanie, zgrzytanie, tarcie)
– zapalenie tkanek zakrążkowych w przypadku urazu
II. SZYNA REPOZYCYJNA
Szyna repozycyjna, inaczej doprzednio pozycjonująca, sprawia, że żuchwa przyjmuje bardziej doprzednie położenie niż w pozycji maksymalnego zaguzkowania.
Jest stosowana w leczeniu zaburzeń związanych ze zmiana lokalizacji krążka stawowego, w nadmiernej jego ruchomości, czasami u pacjentów z trzaskami w stawach. Mogą być także leczone niektóre stany zapalne, zwłaszcza kiedy doprzednie usytuowanie głów żuchwy zmniejsza ból.
III. PRZEDNIA PŁYTKA ZWARCIOWA
Jest to szyna umiejscowiona na zębach górnych, która kontaktuje się tylko z zębami dolnymi przednimi.
Ma zastosowanie w leczeniu zaburzeń mięśniowych lub nagłych zmian warunków zwarciowych.
Jej użytkowanie może sprawić, że boczne zęby pozbawione kontaktów będą biernie wyrzynać się, a efektem będzie zgryz otwarty przedni.
Leczenie za pomocą tej płytki musi być zalecane tylko na krótki okres czasu. Te same efekty można osiągnąć za pomocą szyny stabilizującej.
IV. SZYNA NTI
Ten aparat ponoć skutecznie leczy bóle głowy. Niedawno pojawił się w handlu. Jest to w rzeczywistości przednia płytka zwarciowa, która kontaktuje się tylko z przyśrodkowymi siekaczami. Efektem ubocznym jest także zgryz otwarty przedni.
V. TYLNA PŁYTKA ZWARCIOWA
Jest zwykle stosowana na zęby dolne. Jej zasięg ogranicza się do zębów bocznych. Stosuje się ją w przypadku dużej utraty wysokości zwarcia. Istotną wadą jest także bierne wyrzynanie zębów pozbawionych kontaktu, czyli w tym przypadku zębów przednich.
VI. SZYNY MIĘKKIE
Szyny miękkie lub elastyczne wykonuje się ze sprężystego materiału. Celem leczenia jest osiągnięcie równomiernych i jednoczesnych kontaktów zębów przeciwstawnych, co jest raczej trudne do osiągnięcia. Najczęściej są stosowane w celu ochrony przed prawdopodobnym urazem. Można je polecać przy zaciskaniu zębów, w przypadku bruksizmu. Są także zalecane u pacjentów z przewlekłymi i powtarzającymi się stanami zapalnymi zatok szczękowych. Kiedy spotykamy się z dużą wrażliwością zębów bocznych, które sąsiadują z zatokami.